مطالب اسلایدهای ابتدایی این پاورپوینت به شرح زیر است
تعداد اسلاید : 14 اسلاید
انتقادگرى و انتقادپذيرى در حكومت علوى تقدیم به :
گردآورنده :
مقدمه امروزه، يكى از جدّى ترين مسايل فلسفه سياسى، نقش مردم در تعيين نوع و هدايت سمت و سوى حكومت است. حضور مردم در صحنه سياسى، نمادهاى گوناگون دارد كه از مهمترين آنها، حضور نقادانه و جست و جوگرانه مردم در نوع رفتار و منش مسؤولان حكومتى است. بشرِ جايزالخطاء اگر به حال خود واگذارده شود، آن چنان در تهاجمِ انواعِ عواملِ فساد، خودباخته مى شود كه گاهى بى آن كه خود بفهمد، در كمند شيطان گرفتار آمده و در عين حال، در پندار خود، خويشتن را راه يافته مى يابد.
مفهوم انتقاد جوهرى، در صحاح مى گويد: انتقد الدراهم: «أخرج منها الزيف ... ناقَدَهُ: ناقَشَهُ في الأمر؛ درهمهاى ناخالص را از مجموعه آن جدا كردن، انتقادِ درهمهاست و نقد كسى، به معناى مناقشه كردن با او در باره چيزى است.
عيب جويى و انتقاد در روايات بسيارى، از عيب جويى و سرزنش مؤمن، به شدت نهى شده است.
امير مؤمنان عليه السلام مى گويد:
... و مَنْ شَغَلَ نَفْسَهُ بغير نَفْسِهِ، تَحَيَّر في الظلمات و ارْتبكَ في الهلكات، و مدّت به شياطينُه في طغيانه و زَيَّنَتْ له سيّ ءَ اعماله؛
نهى از منكر و انتقاد از امورى كه تشابه و تجانس بسيار زيادى با انتقاد دارد، نهى از منكر است كه از اهمّ واجبات اسلام شمرده مى شود، ولى در عين حال، فرقهايى با هم دارند. از مهم ترين آن فرقها، اين است كه هر نهى از منكرى، خود، نوعى انتقاد هم هست، ولى ممكن است در جايى، انتقاد صورت پذيرد، ولى نهى از منكر بر آن منطبق نباشد. فلسفه انتقاد حبّ ذات، امرى است كه خداوند متعال، آن را براى صيانت نفس، در هر موجود زنده اى قرار داده است، ولى در مورد انسان، اين صفت، گاهى، منشأ انحراف در نگرش او نسبت به زشتيهاى اخلاقى و رفتارى است، به گونه اى كه ممكن است در كسى، عيبى باشد، ولى بدان توجّه نكند و از آن غافل باشد، در حالى كه همان عيب را، در ديگرى، ديده و روى آن داورى كند.
ارزش و جايگاه انتقادگرى در روايات معصومان عليهم السلام از انتقادگرى و انتقادپذيرى، با اهتمامى ويژه سخن رفته است كه ما، در اين نوشتار، ابتدا، به چند سخن از امير مؤمنان عليه السلام در اين خصوص اشاره مى كنيم و آن گاه، به بيان نكاتى از سخن معروف امام صادق عليه السلام در اين باره مى پردازيم.
امير مؤمنان گفته است:
شرُّ إخوانك مَنْ داهنك في نفسك و ساترك عيبك؛ نقد حاكمان جلوگيرى از فساد قدرت و راهكارهاى كنترل آن، از مباحث بسيار اساسى فلسفه سياست به شمار مى رود. توزيع قدرت و تفكيك قوا و نيز وضع دستگاهها و نهادهاى نظارتى، از مهمترين عوامل بازداره آن محسوب مى شود. تفاوتهاى اساسى نقد حاكمان و مردم نقد و ارزيابى حاكمان از سوى مردم، با نقد مؤمنان نسبت به هم، تفاوتهايى دارد كه به دو مورد اشاره مى كنيم:
1ـ نقد مردم نسبت به هم، بايد به صورت پنهانى باشد، ولى در مورد حكمرانان، اگر تذكر پنهانى سودى نبخشيد، بايد اعتراض علنى كرد.
2ـ تجسس و رديابى عيوب و تخلفها در باره مؤمنان جايز نيست و قرآن كريم، از آن نهى كرده است.
نقدپذيرى حاكمان انسان، چه بسا در اثر حب نفس، در آغاز، از توجه انتقاد ديگران به خود، رنجيده خاطر شود؛ زيرا آن را نشانه نوعى شكست و عدم توفيق خود دانسته و اعتبار خويش را در معرض خ
