لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 20 صفحه
قسمتی از متن .doc :
رويكردي اجتماعي به مطالعه ي ورزش
نياز ورزش به پيوند با علوم اجتماعي
گرايش فزاينده به ورزش باعث پيدايش مسائل و موضوعاتي شده است كه ذاتاً ماهيت اجتماعي دارند. از آن جا كه نيازهاي حقيقي مردم، در واقع از لابلاي شرايط اجتماعي و اقتصادي سرچشمه مي گيرد و اين امر بويژه در پي دگرگوني هاي ناشي از رهيافتهاي تغيير اجتماعي ،عوامل انتقال فرهنگي ،پيشرفت شگفت انگيز فناوري و تكامل شيوه هاي اطلاع رساني نمايان تر است، از طرف ديگر، شكي نيست كه ميان ورزش و نيروهاي گوناگون اجتماعي تأثيرات متقابلي وجود دارد ؛بنابراين مسئولان ورزش و تربيت بدني منطقه بايد ابعاد اجتماعي -فرهنگي ورزش را بفهمند و نقشها و تأثيرهاي حياتي اين پديده را درك كنند .همچنين ،بايد بكوشند تا با تقويت نظام تربيت بدني و ورزش ،به سان يك نظام اجتماعي -فرهنگي مهم، معيارها و ملاكهاي نويني را وضع كنند كه بتواند پاسخگوي نيازهاي كنوني و آينده ي مردم باشد؛ زيرا ماهيت اجتماعي -فرهنگي ما را وا مي دارد تا ميان ورزش و شاخه هاي گوناگون علوم اجتماعي پيوند دهيم و مفاهيمي را وضع كنيم كه از طريق پي ريزي مباني نظامهاي فرعي نو مانند «جامعه شناسي ورزش»،زمينه اين پيوند و ارتباط فراهم شود ،به گونه اي كه اين مباحث و نظامهاي فرعي تمامي مسائل اجتماعي و فرهنگي ورزش را تحت پوشش قرار دهد.
طبيعت اجتماعي ورزش
طبيعت اجتماعي ورزش و فعاليت بدني ،با تمام وجود، خود را به عنوان يك نمود بارز اجتماعي ،هم بر پژوهشگران اجتماعي ،هم بر عامل تحقيقي در زمينه ي تربيت بدني و ورزش ،تحميل مي كند.
ورزش پديده اي اجتماعي -فرهنگي است كه پيوندي اندام وار با مجموعه ي نهادها و ساختارهاي اجتماعي دارد: بدين معنا كه دستاوردهاي ورزش و فعاليتهاي آن ،بطور كلي يك شاخص عمومي است. از يك سو، مي توان از طريق آن درباره ي سطح پيشرفت اجتماعي و فرهنگي يك جامعه وابسته است.به همين دليل ،تحليل نهايي شرايط اقتصادي ،اجتماعي ،فرهنگي و حجم و ميزان هماهنگي اجتماعي موجود ميان اين شرايط - از رهگذر شماري از روابط غير مستقيم است كه تعيين مي كند ورزش تا چه اندازه مي تواند پيشرفت كند و تا چه حد مي تواند واپس رود.
انديشمند و كارشناس روسي علوم ورزشي ،ماتوييف(Matveyev)بر همين مسأله تأكيد مي ورزد.او معتقد است نتايج تحليلهاي آماري - اجتماعي بر اين گواهي مي دهد كه دستاوردهاي ورزشي المپيك (به مثابه ي عاليترين و پيشرفته ترين دستاوردهاي ورزشي )ارتباط زيادي با شاخصهاي موجود اجتماعي انسان دارد ، شاخصهايي مانند:
-درآمد ملي و ميانگين درآمد سرانه ؛
« زيرا ورزش نيازمند تسهيلات و پول و سرمايه است كه در راه آن هزينه شود».
-كالريهاي غذايي براي يك فرد عادي؛
« چرا كه تغذيه ي خوب و مناسب ،جوهره ي اصلي ارتقاي ورزشي است».
ميانگين عمر فرد؛
« زيرا اين امر ،شاخص سطح آگاهي بهداشتي و نيز ميزان خدماتي است كه فرد در اين زمينه دريافت مي كند؛چرا كه بهداشت و سلامتي شالوده ي پيشرفت ورزشي است».
ميانگين بيسوادان جامعه؛
« زيرا ورزش نوين بر پايه ي شناخت و دانش استوار است و سهولت دستيابي به اطلاعات ،پايه پيشرفت در ورزش مي باشد».
نگرش علمي به پديده ي ورزش تنها از رهگذر علوم طبيعي ،مانند بيومكانيك ،بيوشيمي ،فيزيولوژي و غيره صورت نمي گيرد.بلكه بايد از علوم اجتماعي نيز،بويژه در هنگام بررسي ابعاد و جنبه هاي انساني ورزش و موضوعات آن كمك گرفت؛زيرا ورزش يكي از گونه هاي برجسته ي فعاليت انسان است كه تنها از رهگذر افراد و گروهها و چارچوبهاي اجتماعي ،با همه درونمايه ها و بروندادهاي آن ،زمينه پيدايش مي يابد.
از وقتي كه ورزش به نظامها و نهادهاي جامعه راه يافت و مفهوم اجتماعي به خود گرفت؛مضامين فعاليت ورزشي فرد،جز از طريق نهادها و نظامهاي اجتماعي ذي ربط،معنايي به دست نمي دهد؛چرا كه تفسير نظري پديده ي ورزش و كوشش در جهت نهادينه كردن آن ،تنها از خلال چارچوب اجتماعي-فرهنگي آن امكان پذير است.
چارچوب اجتماعي ورزش مي تواند ميان ورزش ،به عنوان ارزشها و خصلتهايي اجتماعي ،و گرايشها و آرمانها و انتظارات جامعه هماهنگي به وجود آورد و عملكرد و دستاوردهاي ورزشي را در پرتو ارزشهاي اجتماعي ،فرهنگي و عقيدتي تفسير و تبيين كند؛زيرا چارچوب اجتماعي ورزش در سراسر تاريخ بشر همواره گسترش پيدا كرده است ؛هيچ عصري از اعصار و هيچ فرهنگي از فرهنگهاي بشر را ،هر چند در ابتدايي ترين چهره ي آن ،نمي توان يافت كه ورزش به گونه اي در آن وجود نداشته باشد.
با رشد و گسترش چارچوب اجتماعي ورزش ،اين امكان فراهم آمده است تا تفسيرهاي مهم و متناسبي از ورزش به دست داده شود:ورزش براي تفريح ،ورزش براي سلامت بيشتر،ورزش به هدف كسب آمادگي جنگي و دفاعي ، ورزش به عنوان عنصري فرهنگي ،يا به عنوان تفسيري ديني يا اسطوره اي و ...
با جا افتادن مفهوم علوم ورزشي (Sport Sciences)در محافل جهاني و مراكز آكادميك ،موضوع«وابستگي ورزشظبه خاستگاهي بنيادين در راه تحكيم اعتبار علمي و آكادميك مسائل اجتماعي ورزش تبديل شد.
پيدايش و تكامل مسائل اجتماعي ورزش
برخي از نوشته هاي قديمي به بررسي پديده ي ورزش يا گيمها از ديدگاه اجتماعي پرداخته اند،اما اغلب اين نوشته ها به صورت حاشيه اي و نامتمركز صورت گرفته است و بيشتر آنها به بررسي كاركرد گيمها و تفسير بازي توجه نشان نداده اند.
لوشين و سيج(Luschen & Sage) معتقدند كه نقطه هاي آغازين رويكرد به مطالعه ي نظري مسائل اجتماعي ورزش ،به مثابه ي يك پديده ي اجتماعي ،به افلاطون(Plato) بر مي گردد و شايد نخستين تحقيقات ،نظريه اي باشد كه شاعر آلماني شيللر(Schiller) در سال 1875 و اسپنسر(Spencer) در سال 1861 درباره ي بازي ارائه داده و آن را بر مبناي تئوري «انرژي اضافي» تفسير كرده اند .تحقيقات بعدي در اين زمينه توسط پيشروان جامعه شناسي و مردم شناسي ،امثال تيلور(Tylor)1896،ماكس وبر(Max Weber)1920،زنانيخي (Znaniecki)1930جرج زيمل(G.Simmel)1918 صورت پذيرفت.
پيدايش جامعه شناسي ورزش
گرچه پديده ي بازي و گيمها در دهه هاي نخستين قرن بيستم با جديت مورد بررسي قرار گرفت،اما تنها در سه دهه ي پاياني اين قرن بود كه به بررسي ورزش،به مثابه ي يك موضوع تحقيقي،پرداخته شد؛زيرا با آن كه در اوايل اين سده آثاري همچون ورزش و فرهنگ اثر اشنايتسر(Stenitzer)در سال 1910 و جامعه شناسي ورزش نوشته ي ه.رايز (H.Risse)در سال 1921 به ظهور پيوست،اما نيروها و عناصر آكادميك تا آغاز سه دهه ي پاياني قرن بيستم به پژوهش در مطالعات اجتماعي ورزش روي نياوردند و تنها از آن زمان به بعد بود كه آثار لوشن1959،ساتن اسميت(Sutton-Smith)1962 ،كنيون-لوي(Kenyon-Loy)1965،ايرباخ(Erbach)1966 سيج(Sage)1970 و دنينگ(Dunning) 1971 منتشر شد و از آن پس كوششهاي مشتركي در راه پي افكندن شالوده هاي نظري و تجربي جامعه شناسي ورزش،به عنوان مبحثي فرعي از علوم تربيت بدني ،به دست پژوهندگاني چون لوشن-ويز(Luschen-Weis)1974،باول –لوي(Baul–Loy)1975،بارتون و همكارانش(Bartton Et al)1978-1979،ايتزن – سيج(Eitzen-Sage)1978 لوي- مكفرسون-كنيون(loy-Mcpherson Kenyon-) و اسنايدر ـ سپريتزر (Spreitzer-Snyder-) 1978 صورت پذيرفت و از آن به بعد تحقيقات و تأليفات يكي پس از ديگري به منصه ظهور رسيد.رويكرد عمومي و كلي در اين روند نظريه سازي ،ايجاد آكادميك واحدي بود كه بتواند جنبه هاي گوناگون ورزش و نمودهاي آن را در پرتو نظريات و مباحث جامعه شناسي و تحت شرايط پژوهش اجتماعي -تجربي تجزيه و تحليل كند،اما فرايند نظريه سازي با مشكلاتي روبرو شد ؛زيرا در ميان تئوريهاي فراوان جامعه شناسي ،تنها موضوعات و مطالب اندكي هستند كه پيوند نزديكي با ورزش دارند.در مطالعه ي گروه ورزشي ،محققان بعضاً بر جنبه هاي اجتماعي ورزش ،مانند نظريه هاي ساخت گرايي ،از جمله نظريه ي ماركسيسم و يا كاركردگرايي تأكيد كرده اند و گاه به بررسي روابط متداخل ميان انسانها ،يا مفاهيم نمادين و يا كنش متقابل ميان افراد تأكيد ورزيده اند.مجموع اين دو روش ،زير ساخت اطلاعاتي خوبي به بار آورد كه زمينه را براي پيدايش مبحث فرعي «جامعه شناسي ورزش»آماده ساخت،همچنان كه از سوي ديگر نيز در پيدايش سياستها و عملكردهاي پذيرفته ي اجتماعي تأثير گذاشت.
نشانه هاي جديد اين نويد را مي دهد كه براي جامعه شناسي ورزش،همچون ديگر علوم و مباحث فرعي تربيت بدني و ورزش ،بينش نظري مناسبي فراهم آمده است.اما با وجود حركت شتابنده و رويكرد فزاينده به سوي پديدار شدن جامعه شناسي ورزش،به عنوان يك مبحث تخصصي در مسائل ورزشي -اجتماعي،هنوز موضوعات چندي وجود دارد كه در تحليل نظري منظومه ورزش حل ناشده مانده و يا قطعيت نيافته است.در زمينه ي نظام ورزش اطلاعات انبوهي در دست است،اما اين دادها صرفاً توصيفي هستند و از اين رو بايد كوشش بيشتري در جهت نظريه سازي صورت گيرد.
عمومی و آزاد
دانلود فایل| |