فرمت ورد و قابل ویرایش
تعداد صفحات : 10 صفحه
بررسی انواع فرآیندهای تکثیر غیر جنسی گیاهان
در تولید مثل غیر جنسی ، تقسیم یاختهای بدون کاهش کروموزومی (میوز) اساس کار میباشد. بطوریکه گیاهان تولید شده حاوی اطلاعات ژنتیکی پایه مادر میباشند. تقسیم یاختهای توسط سلولهای غیر جنسی (سوماتیک) انجام میگیرد. تقسیم مستقیم یاختهای عامل تشکیل بافت پینه در محل زخم و باززایی و بهبود زخم است و تکثیر رویشی را بوسیله قلمه پیوند و خوابانیدن شاخه ممکن میسازد. این روش تکثیر در کشت بافت نیز مطرح بوده و میتوان گیاهان جدید را از این طریق تولید نمود. سلول رویشی زنده گیاهان ، دارای قدرت تولید یک گیاه کامل میباشد و این پدیده را قدرت خودسازی (Totipotency) مینامند و گیاه تولید شده بطور کامل اطلاعات ژنتیکی یاخته های مادری را خواهد داشت.
روشهای ازدیاد غیر جنسی گیاهان
قلمه زدن:
قلمه قسمتی از گیاه است که معمولا حاوی جوانه بوده و بعد از جدا کردن از پایه ، در محیط کشت ریشهدار میگردد. قلمه زدن معمولترین روش ازدیاد غیر جنسی بوده که آسانتر و ارزانتر از دیگر روشهای غیر جنسی میباشد. گیاهان تولید شده از طریق قلمه گیری شبیه پایه مادر و شبیه یکدیگر بوده و در آنها تفرقه صفات حاصل نمیشود.
خوابانیدن شاخه:
در این روش شاخه مورد نظر را قبل از جدا کردن از پایه مادر ، در محیط کشت ریشهدار نموده، سپس از پایه مادر جدا میکنند و به عنوان گیاه جدید مورد استفاده قرار میدهند. در شاخههایی که به عنوان وسیله ازدیاد بکار برده میشوند، ریشههای نابجا حاصل می شود.
پیوند زدن:
پیوند عبارت است از اتصال دو قطعه از بافت زنده گیاه بر روی یکدیگر که منجر به تشکیل یک گیاه مستقل میگردد. قسمت بالای محل پیوند را پیوندک مینامند. پیوندک وظیفه عمل فتو سنتز و تشکیل محصول را به عهده میگیرد. پایه بخش پایین محل پیوند است که قسمتی از تنه و سیستم ریشه را بوجود میآورد.
ازدیاد بوسیله ساختارهای رویشی:
برخی از گیاهان نظیر گیاهان چند ساله علفی دارای ساختارهای ویژه رویشی میباشند که میتوان گیاه مورد نظر را توسط این نوع ساختارها ، زیاد کرد. از این ساختارها میتوان به پیاز ، ساقه غدهای ، ریزوم ، پاجوش و ... اشاره کرد.
ریزازدیادی:
این روش شامل تولید گیاه با استفاده از قسمتهای بسیار ریز گیاه نظیر بافتها و یاختهها در شرایط ضد عفونی شده و در محیط کشت مصنوعی با استفاده از سیستم درون شیشهای میباشد. این روش را بطور کلی ، کشت بافت میگویند.
مزایای تکثیر غیر جنسی گیاهان
تولید گیاهان یکدست و متجانس و شبیه پایه مادر ، کوتاه کردن دوره نونهالی ، ازدیاد گیاهان بکربار ، کنترل شکل و مراحل رشد و گوناگونی روشهای غیر جنسی ، از مزایای این روش تکثیر محسوب میشود.
معایب ازدیاد غیر جنسی گیاهان
از معایب ازدیاد غیر جنسی پر هزینه بودن و امکان انتقال عوامل بیماریزا توسط این روش میباشد. از عوامل بیماریزا میتوان به قارچها ، باکتریها و ویروسها اشاره کرد
«پیوند زدن»
پیوند در لغت بدین معنی است که طی آن قسمتی از یک گیاه را روی گیاه دیگر طوری قرار می دهند که آن دو پس از مدتی با یکدیگر جوش می خورند. به طوری که گیاه حاصل از اتحاد آنها می تواند به صورت یک گیاه مستقل به رشد و نمو خود اد