تحقیق مناظره و تبادل فكر در احكام دينى
دانلود تحقیق با موضوع مناظره و تبادل فكر در احكام دينى ،
در قالب word و در 39 صفحه، قابل ویرایش.
بخشی از متن تحقیق:
مقدمه :
بايد
متوجه باشيم كه مناظره و تبادل فكر و راءى و نظر در احكام دينى به عنوان
بخشى و عضوى از پيكره دين تلقى مى شود. ولى مناظره و تبادل نظر داراى شرايط
و آداب و موقعيت و فرصت مناسب (و مخصوص به خود) مى باشد.
اگر كسى دست
اندر كار بحث و مناظره - بر اساس وجه صحيح آن - گردد، و شرايط و آداب آن را
رعايت كند قطعا در قيام به حدود مناظره ، موفق و كامياب بوده و در اين كار
مهم از پيشينيان پيروى كرده است ؛ زيرا آنان در مسائل مختلفى به بحث و
مناظره مى پرداختند و هدف آنها - صرفا - الهى بوده و مى خواستند از رهگذر
مناظره ، جوياى حقايقى گردند كه از ديدگاه خداوند متعال ، به حق بوده است .
كسى كه براى خدا و در راه او مناظره مى كند داراى علائم و مشخصاتى است كه از رهگذر آن ، شروط و آداب مناظره روشن مى گردد.
(حقايق مربوط به اين فصل در ضمن هشت مسئله ، مورد بحث قرار مى گيرد):
1- بايد مناظره به منظور اثبات حق انجام گيرد نه به خاطر تظاهر و رياء
هدف و مقصود مناظره كننده بايد عبارت از رسيدن به حق و جويا شدن ظهور و پديدار گشتن حق باشد، ولو آنكه به هر كيفيتى اين حق ثابت شود.
نبايد
منظور اهل بحث و مناظره چنين باشد كه گفتار و نظريه خود را به كرسى نشانده
و حق به جانب بودن خويشتن را اظهار نموده و سرشار بودن مايه هاى علمى و
صحت راءى خود را اثبات كنند؛ زيرا اينگونه هدف گيرى در بحث و مناظره به
عنوان جدال و ستيز و رياكارى تلقى مى شود كه ما قبلا ضمن بحثهاى گذشته از
قبح و زشتى هاى اين شيوه و نهى اكيد از آن ، آگاه شديم .
يكى از نشانه
هاى وجود قصد و هدف الهى در مناظره ، اين است كه مناظره كننده - جز در
مواردى كه اميد تاءثير در طرف مناظره وجود دارد - وارد مناظره نگردد، و اگر
بداند كه طرف بحث او، سخن وى را نمى پذيرد و زير بار حق نمى رود (و در
راءى شخصى خود پافشارى مى كند)، و اگرچه خطاء و اشتباه او كاملا روشن گردد،
به هيچوجه دست از سليقه شخصى خويش برنمى دارد، مناظره با او جائز نيست ؛
چون آفات و نتايج سوئى - كه بعدا درباره آنها بحث خواهيم كرد - بر اين گونه
مذاكره مترتب خواهد شد، و هيچ هدف مطلوب و صحيحى از رهگذر آن به دست
نخواهد آمد.
2- اولويت و اهميت والاى امر به معروف و نهى از منكر نسبت به مناظره
اشتغال
به مناظره در صورتى صحيح است كه وظائف و تكاليف ديگرى كه از آن مهمتر است
در ميان نباشد؛ چون اگر مناظره درباره امر واجب به صورت مشروع برگزار گردد
به عنوان انجام و اداء يكى از واجبات كفائى محسوب مى شود. اما اگر وظيفه
ديگرى كه داراى وجوب عينى و يا كفائى و مهمتر از خود مناظره است در ميان
باشد اقدام به مناظره جائز نخواهد بود.
از جمله وظائف و تكاليف واجب -
كه هم اكنون و در دوره ما كسى بدان قيام نمى كند - مسئله امر به معروف و
نهى از منكر است (كه از لحاظ اهميت در درجه نخست قرار دارد، و اقدام به آن
نسبت به مناظره داراى اولويت مى باشد).
بارى ، ممكن است مناظره كننده در
مجلس مناظره با يك سلسله از منكرات مواجه گردد؛ - چنانكه اين حقيقت بر
كسانى كه نسبت به حالات واجب و حرام ، مجرب هستند مخفى نيست . علاوه بر اين
ممكن است مناظره كننده راجع به مسئله اى بحث و مناظره كند كه هيچوقت و
ابدا مورد ابتلاء كسى نباشد و يا به ندرت اتفاق مى افتد، از قبيل برخى از
دقائق علمى و فروع و شاخه هاى جزئى احكام دينى (كه كمتر در عمل اتفاق مى
افتد). و نيز احيانا ممكن است از او و ديگر حاضران ، حالاتى سر زند كه
گوينده و مستمع هر دو دچار گناه گردند از قبيل : ايجاد محيط وحشت ، ناسزا و
زشت گوئى و آزاررسانى و كوتاهى و غفلت نسبت به امر واجب ، مانند نصيحت و
سفارش مسلمين و ترغيب به محبت و مودت ، كه مناظره كنندگان موظف به رعايت
اينگونه وظائف اخلاقى هستند؛ ولى متاءسفانه در حين مناظره ناخودآگاه از اين
وظائف سر باز مى زنند و گرفتار اين آلودگيها مى گردند و خود متوجه آن
نيستند و تصور مى كنند كه با هدفى الهى به مناظره مى پردازند ...